Türkiye ekonomisi 2024 yılında en çok enflasyon gündemiyle öne çıktı. Yılın ilk yarısında enflasyonda zirve görülürken, sıkılaşma adımları ve baz etkisiyle düşüş eğilimi başladı. Ekonomi büyüme tarafında ise yılın ikinci ve üçüncü çeyreğinde arka arkaya daralma yaşadı. Cari dengede ise iyileşme sinyalleri öne çıktı.
Büyüme rakamları
2024’ün ilk çeyreğinde Türkiye ekonomisi tüketim artışının etkisiyle yüzde 5,7 büyüme kaydetti. Ancak ikinci çeyrekte sıkı para politikası büyümeyi yavaşlattı ve yıllık büyüme yüzde 2,5 ile beklentilerin altında kaldı. Çeyreklik bazda ise ekonomi, salgın yılından bu yana ilk kez daraldı.
Üçüncü çeyrekte de daralma devam etti, ancak yıllık bazda yüzde 2,1 büyüme kaydedildi.
Enflasyonda zirveden dönüş
2024 yılında en çok konuşulan konu yine enflasyon oldu. Yıllık enflasyon, mayıs ayında yüzde 75,5 ile son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Haziran ayında ise sekiz ay sonra ilk kez düşüş görüldü. Enflasyondaki düşüş eğilimi eylül ayında yüzde 50’nin altına inerek önemli bir eşik noktası oluşturdu.
Ekim ayında enflasyon yüzde 48,58’e, kasımda ise yüzde 47,09’a gerileyerek düşüşünü sürdürdü.
Dış ticarette dalgalı seyir
2024 yılı dış ticarette dalgalanmalarla geçti. Yılın ilk ayında dış ticaret açığı 6,2 milyar dolar olarak gerçekleşti. Nisan ayında bu açık 9,8 milyar dolara yükseldi. Mayısta dış ticaret açığında yüzde 48’lik bir gerileme görüldü, ancak haziranda yeniden artış kaydedildi.
Temmuz ve ağustos aylarında açığın tekrar daraldığı gözlendi. Ekim ayında ise 12 aylık dış ticaret açığı son iki yılın en düşük seviyesine geriledi.
Cari dengede toparlanma
2024’te cari dengede iyileşme sinyalleri dikkat çekti. Ocak ayında 2,56 milyar dolar açık veren cari denge, yılın devamında toparlanma gösterdi. Nisan ayında 5,3 milyar dolarla dokuz ayın en yüksek açığı görülse de mayıs ayında belirgin bir gerileme yaşandı. Haziran ayında cari denge 9 ay sonra fazla verdi ve bu eğilim kasım ayına kadar sürdü.
Sanayi üretimi ve imalat sektörü
Sanayi üretimi 2024’te zorlu bir dönemden geçti. Şubat ayında baz etkisiyle çift haneli büyüme görülse de, haziran ayında yüzde 4,7’lik daralma ile deprem sonrası en keskin düşüş kaydedildi. Temmuz ve ağustos aylarında da daralma devam etti. Sanayi üretimindeki düşüş serisi ekim ayına kadar sürdü.
İmalat sektörü göstergeleri de yıl boyunca daralmayı işaret etti. İstanbul Sanayi Odası’nın satın alma yöneticileri endeksi (PMI), yılın ilk iki ayında eşik değer olan 50’nin üzerinde gerçekleşse de sonraki aylarda daralmaya işaret etti.
Eylül ayında endeks 44,3 ile salgın yılından bu yana en düşük seviyesine geriledi. Ekimde 45,8’e, kasımda ise 48,3’e yükseldi. Ancak eşik değerin altında kalması daralma eğiliminin sürdüğünü gösterdi.
Sonuç
2024 yılı, Türkiye ekonomisi için enflasyondan cari dengeye, büyümeden sanayi üretimine kadar birçok cephede dalgalı bir seyir izlenen bir yıl oldu. Sıkılaşma politikalarının etkisiyle enflasyonda düşüş sağlanırken, sanayi ve büyüme tarafında zorluklar devam etti. Cari dengede ise toparlanma sinyalleri öne çıktı.
News
